Артыкул Генеральнага консула Беларусі ў Хашымін Р.Варанкова ў часопісе “Foreign Affairs Review”
14.01.2025 г.
Адносіны сяброўства паміж
Мінскам і Хашымінам
Часопіс “Foreign Affairs Review”, г. Хашымін (В’етнам)
Студзень 2025 г.
- Варанкоў Руслан Мікалаевіч, Генеральны консул Рэспублікі Беларусь у Хашыміне -
Разуменне сутнасці адносін паміж Мінскам і Хашымінам патрабуе вывучэння некалькіх ключавых кантэкстаў.
Гістарычныя сувязі
Адносіны сяброўства паміж Мінскам і Хашымінам маюць глыбокія гістарычныя карані, якія выходзяць за рамкі афіцыйнага ўстанаўлення беларуска-в’етнамскіх дыпламатычных адносін 24 студзеня 1992 года.
У той час Савецкая Беларусь, як частка СССР, адыгрывала ключавую ролю ў развіцці савецка-в’етнамскіх адносін, аказваючы ваенную падтрымку, матэрыяльную дапамогу і даючы адукацыйныя магчымасці, што заклала аснову для трывалых сувязей.
Толькі ў Беларусі было падрыхтавана 1300 в’етнамскіх спецыялістаў, многія з якіх пасля занялі важныя пасады на сваёй радзіме. Механічная моц беларускіх трактароў змяніла сельскую гаспадарку В’етнама, а культавыя матацыклы «Мінск» сталі неад’емнай часткай паўночных і горных раёнаў краіны.
Палітычныя адносіны паміж Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікай і толькі што дэкаланізаваным В’етнамам квітнелі. Візіты прэзідэнта Хо Шы Міна ў Мінск у жніўні 1957 года і лістападзе 1961 года застаюцца сімвалам агульнай барацьбы з каланіяльнымі сіламі і сімвалізуюць сяброўства, пабудаванае на ўзаемнай павазе і падтрымцы.
Палітычная эвалюцыя і сучаснае супрацоўніцтва
Несумненна, гістарычны падмурак заклаў аснову для прызнання В’етнамам незалежнасці Рэспублікі Беларусь 27 снежня 1991 года, усяго праз 19 дзён пасля акта аб дэнансацыі СССР і праз 6 дзён пасля падпісання Дагавора аб стварэнні Садружнасці Незалежных Дзяржаў.
У гэтым кантэксце стварэнне паўнавартаснай дыпламатычнай місіі ў Ханоі падавалася лагічным крокам. Аднак кіраўніцтва краіны, поўнасцю паглынутае дзяржаўным будаўніцтвам, вырашыла замест гэтага адкрыць гандлёвае прадстаўніцтва ў Хашыміне, які стаў месцам нараджэння першай дыпламатычнай місіі суверэннай Беларусі ў В’етнаме.
Пасля візіту прэзідэнта Аляксандра Лукашэнкі ў В’етнам у красавіку 1997 года гандлёвае прадстаўніцтва ў Хашыміне зведала трансфармацыю і стала пасольствам у Ханоі ў снежні 1997 года.
Праз чвэрць стагоддзя, у сакавіку 2022 года, Беларусь аднавіла сваю пастаянную дыпламатычную прысутнасць у Хашыміне, адкрыўшы Генеральнае консульства.
На працягу амаль трох дзесяцігоддзяў дзве краіны ўдзельнічалі ў шматлікіх двухбаковых абменах, закладваючы аснову для супрацоўніцтва, асабліва паміж іх найбуйнейшымі гарадамі, Мінскам і Хашымінам.
Шматлікія візіты на высокім узроўні і сустрэчы паміж афіцыйнымі асобамі абедзвюх краін, у тым ліку тры ўзаемныя дзяржаўныя візіты, умацавалі дыпламатычныя і эканамічныя сувязі. Гэтыя абмены таксама былі сканцэнтраваны на пашырэнні супрацоўніцтва на мясцовым узроўні, што адлюстроўвае агульную прыхільнасць да ўмацавання дружбы і ўзаемнага росту.
Прававая і культурная аснова.
Пабрацімскія адносіны
Базіс для супрацоўніцтва паміж Мінскам і Хашымінам быў закладзены шляхам падпісання некалькіх ключавых дакументаў. Першы прававы інструмент — Пагадненне аб міжнародных турыстычных абменах – было падпісана ў верасні 2007 года. Аднак краевугольны дакумент – Пагадненне аб сяброўстве і супрацоўніцтве – было падпісана годам пазней, 4 лістапада 2008 года.
У 2011 годзе інстытуцыйныя рамкі былі яшчэ больш умацаваны з падпісаннем паміж двума гарадамі Мемарандума аб узаемаразуменні і супрацоўніцтве ў галіне эканомікі, гандлю і культуры, грамадскіх сувязей. Гэтыя дакументы апісваюць супрацоўніцтва ў розных галінах, у тым ліку паміж муніцыпальнымі ўладамі, у гандалі, культуры, адукацыі і турызме.
Для рэалізацыі пагадненняў 2008 і 2011 гадоў абодва гарады паслядоўна падпісвалі праграмы супрацоўніцтва на адпаведныя перыяды, якія выступалі, па сутнасці, у якасці дарожных карт на шляху да ўзаемнага прагрэсу. Апошняя праграма супрацоўніцтва, падпісаная ў верасні 2024 года, закладвае аснову для прадаўжэння партнёрства да 2026 года.
Нядаўнія мерапрыемствы паміж гарадамі
У апошнія гады абодва гарады ўдзельнічалі ў розных сумесных мерапрыемствах, накіраваных на далейшае ўмацаванне супрацоўніцтва. Гэтыя мерапрыемствы складаліся з дзелавых і культурных абменаў, афіцыйных візітаў. Гарады таксама супрацоўнічалі ў рамках эканамічных ініцыятыў, такіх як бізнес-форумы, гандлёвыя кірмашы і выставы.
Гарады-пабрацімы падтрымліваюць рэгулярныя кантакты на высокім узроўні. Дэлегацыі на чале з першым намеснікам Старшыні або намеснікам Старшыні Мінскага гарадскога выканаўчага камітэта наведвалі Хашымін у 2017, 2022, 2023 і 2024 гадах. Гэтыя дэлегацыі ўзялі ўдзел у двух форумах гарадоў-пабрацімаў Хашыміна «Дыялог сяброўства» і Пятым эканамічным форуме Хашыміна. У 2019 годзе спадар Фан Ван Май, на той момант – член парламенцкай дэлегацыі, а сёння – старшыня Народнага камітэта Хашыміна, наведаў Мінск.
Што да супрацоўніцтва ў гуманітарным вымярэнні, то ў кастрычніку 2023 года Мінская гарадская арганізацыя Беларускага саюза жанчын і Саюз жанчын горада Хашыміна падпісалі пагадненне аб супрацоўніцтве. У маі 2024 года дэлегацыя Саюза жанчын горада Хашыміна наведала Мінск з візітам, які скончыўся падпісаннем сумеснага плана дзеянняў на 2024-2029 гады.
23 верасня 2024 года ў Хашыміне адбыліся першыя Дні Мінска ў В’етнаме. У мерапрыемстве прынялі ўдзел афіцыйныя асобы, у тым ліку Пасол Беларусі ў В’етнаме Уладзімір Баравікоў і першы намеснік Старшыні Мінскага гарадскога выканаўчага камітэта Надзея Лазарэвіч. Акрамя таго, у мерапрыемстве ўдзельнічаў намеснік старшыні Народнага камітэта горада Хашыміна Во Ван Хоан і іншыя ключавыя фігуры.
Адным з самых яркіх момантаў Дзён Мінска стаў беларуска-в’етнамскі бізнес-форум, які садзейнічаў развіццю адносін супрацоўніцтва і гандлю паміж дзвюма краінамі. Акрамя таго, падчас мерапрыемства адбыўся першы ў паўднёвым рэгіёне В’етнама саміт в’етнамскіх выпускнікоў беларускіх вышэйшых навучальных устаноў.
Мэта гэтага саміту – не толькі ўмацаванне адносінаў паміж людзьмі, якія маюць цесныя сувязі з Беларуссю і яе культурай, але і прадастаўленне магчымасці в’етнамскім выпускнікам падзяліцца сваім досведам і абмяняцца думкамі са сваімі калегамі.
Эканамічная і гандлёвая дынаміка
Гандаль паміж Беларуссю і В’етнамам значна вырас, устанавіўшы рэкорд у 2023 годзе. Беларуская прадукцыя машынабудавання, хімікаты і транспартныя сродкі займаюць трывалае месца на рынку В’етнама, у той час як в’етнамскі тэкстыль, прадукцыя сельскай гаспадаркі і электроніка высока цэняцца ў Беларусі. Пагадненне аб свабодным гандлі паміж В’етнамам і Еўразійскім эканамічным саюзам 2015 года забяспечыла аснову для пашыранага эканамічнага супрацоўніцтва.
Будучыя перспектывы і ініцыятывы
Зазіраючы наперад, можна сказаць, што эканамічнае партнёрства паміж Хашымінам і Мінскам мае значныя перспектывы. Ёсць шмат магчымасцей у сферы тэхналогій, цяжкага машынабудавання, інфраструктуры, сельскай гаспадаркі і вытворчасці. Ініцыятыва «Адзін пояс, адзін шлях» пазіцыянуе Беларусь як ключавы транзітны вузел для в’етнамскіх тавараў у еўрапейскім рэгіёне, у той час як членства краіны ў АСЕАН адкрывае дзверы на яе вялікі рынак для сумесных прадпрыемстваў Беларусі і В’етнама, створаных у прамысловых зонах на в’етнамскім поўдні.
Культурныя абмены, такія як студэнцкія праграмы і фестывалі, накіраваны на яшчэ большае ўмацаванне сувязей паміж гарадамі. Мінск чакае правядзення Дзён Хашыміна, што адлюстроўвае агульнае імкненне да свята і паглыблення сувязей.
Памятныя даты і ўгодкі
2025 год стане знакавым для абедзвюх краін, калі чакаюцца значныя ўгодкі і мерапрыемствы, якія адкрываюць магчымасці для пашырэння абменаў паміж гарадамі. В’етнам адзначыць 95-ю гадавіну стварэння Камуністычнай партыі, 135-ю гадавіну з дня нараджэння Прэзідэнта Хо Шы Міна, 80-ю гадавіну Незалежнасці і 50-ю гадавіну вызвалення Поўдня краіны і нацыянальнага ўз’яднання. Беларусь адзначыць 80-я ўгодкі Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне і правядзе важныя прэзідэнцкія выбары 26 студзеня [2025 года].
Адносіны паміж Мінскам і Хашымінам носяць устойлівы характар і нацэлены на рост. Пашыраючы эканамічныя сувязі і прымаючы культурныя і адукацыйныя ініцыятывы, гарады змогуць і надалей паспяхова ўмацоўваць адносіны дружбы і супрацоўніцтва.
Паколькі год падыходзіць да канца, мы выказваем жыхарам Хашыміна цёплыя пажаданні росквіту, шчасця і міру.
